Doorgaans sta ik bol van ergernis en sacherijn zodra die gruwelijke feestdagen naderen. Dus daar ga ik geen column aan opofferen. Eerder heb ik al drie columns aan die dagen gewijd, dus het is genoeg geweest. Daarom nu maar eens wat overpeinzingen.

Ik heb al jaren geen kerstboom ‘staan’ zoals dat hier heet. Op 6 december koop je je kerstboom al, wat een belangrijke excursie is en ik las in de krant dat een kerstboom aanschaffen veel ruzie en onmin oplevert. Je schijnt zo’n ding dus als echtpaar samen te gaan kopen. Je moet natuurlijk de mooiste, de grootste en de duurste hebben.

Toen ik jaren geleden nog wel aan kerstbomen deed, maar besloten had er mee op te houden, zag ik de dag voor kerst bij de kwekerij nog een armzalig, zielig kerstboompje staan. Niet verkocht, niemand wilde zo’n lelijk ding hebben. In de kiem gesmoord, omgehakt voor niks! Ik kon het niet laten, schafte het boompje aan en versierde het met liefde met mijn oude spulletjes. Het vogeltje bovenin in plaats van zo’n lelijke piek. Die hadden we thuis ook niet. Mijn moeder deed niet aan pieken. En echte kaarsjes zodat er niet de hele dag zo’n verlichte boom staat. Het aansteken van de kaarsen en het kaarslicht is een moment van bezinning, van verstilling.

Mijn moeder las altijd een kerstverhaal voor dat ze met veel zorg uitzocht. Die herinnering brengt me bij een lievelingsboek: De wind in de wilgen geschreven door Kenneth Grahame. Mijn broer Maarten en ik zijn daar eindeloos uit voorgelezen. Zowel mijn moeder als mijn vader lazen ons voor. Mijn moeder las voor met een enorm taalgevoel dat ze nog steeds had toen ze al zwaar dementeerde. Van de manier waarop ze las werd je rustig. Mijn vader las dramatisch voor, hij gaf alle dieren stemmen en hield dat echt consequent vol. Je wist welk dier ‘sprak’. Het was een spannende manier van voorlezen, maar je werd er niet rustig door, het was opwindend.

Maar de mooiste passage uit De wind in de wilgen vind ik nog steeds de beschrijving als Mol zijn huisje ruikt. Dat vond ik als klein kind al en dat vind ik nog steeds. Rat en Mol zijn op een donkere, koude avond moe op weg naar het huis van Rat. Ze hebben honger en Rat loopt voorop. Plotseling ruikt Mol zijn huis en blijft als door de bliksem getroffen staan, maar Rat weet dat niet, kijkt om en zegt: schiet nou op Mol. Mol heeft in het voorjaar zijn huisje verlaten en het achtergelaten zoals het was. Nu roept zijn huis! Ze gaan opzoek en vinden het tenslotte. Het is er stoffig en koud en er is niets te eten. Mol zakt van ellende huilend op een stoel. Maar Rat houdt de moed erin en vindt een blikje sardientjes en een rol koekjes. En dan komen net zoals altijd de veldmuisjes aan de deur om te zingen en van heel ver horen ze klokken beieren. Ze gaan tevreden naar bed!

Sis in Mexico, 1993

Daarmee kom ik aan bij de leukste Oud en Nieuw ooit. Coen en ik waren in de kerstvakantie in Mexico omdat Coen bezig was met de bestudering van de Maya’s, de Olmeken, de Tolteken, de Azteken en nog wat Teken die ik waarschijnlijk vergeet. We waren in Tulum geweest, een oude Maya stad prachtig gelegen aan zee. We konden niet meer terug, er bleek geen bus meer te rijden. Het enige kleine hotel was gesloten. Na wat onderhandelen kregen we toch een kamertje. Ze hadden wat worst en brood voor ons. Aardig! Vroeg naar bed!

De volgende ochtend vroeg Coen: wat is het eigenlijk voor dag? Ik zocht het op in mijn agenda: 1 januari!!!