Het is onderzoekers van een laboratorium in Californië voor een tweede keer gelukt om een kernfusie-experiment uit te voeren waarbij energiewinst is geboekt. Volgens de wetenschappers is het een doorbraak, maar Maarten is sceptisch en adviseert de ontstane opwinding te temperen. ‘We leven in een koortsachtige wereld waarin we maar al te graag roepen dat er een nieuw tijdperk is aangebroken.’

Maarten: ‘Al decennialang belooft kernfusie de energiebron van de toekomst te worden. Energie opwekken door middel van kernfusie wordt gezien als een ideale manier om op grote schaal veilige en koolstofvrije energie te produceren. Dit moet een schoner alternatief bieden voor fossiele brandstoffen en andere traditionele energiebronnen. Tot dusver kostte het experimentele fusieproces steeds meer energie dan het opleverde. Maar na het eerste geslaagde kernfusie-experiment in december 2022 moest onmiddellijk op grootse persconferenties in Washington D.C. worden rond getoeterd dat de fundamentele voorwaarde voor kernfusie tot stand was gebracht. Het fusie-experiment leverde meer energie op dan het kostte. Het heugelijke nieuws zou de geschiedenisboeken in gaan. De vlag ging uit en er werd een fanfare-orkestje opgezet alsof president Biden het allemaal zelf had uitgevonden. Nu betwijfel ik of hij überhaupt weet wat kernfusie precies inhoudt, maar dat terzijde.

Zolang ik me kan herinneren worden er gouden bergen beloofd met het kernfusieproject. Helaas is daar tot op heden nooit iets van terechtgekomen. Daarom ben ik geneigd om wat pessimistischer te zijn. Ik moet het eerst zien, dan geloven. Uiteraard hoop ik dat dit de mensheid cadeau wordt gedaan, al verwacht ik de realisatie van kernfusie niet meer mee te maken. Mocht er ooit een commerciële reactor komen die in grote hoeveelheden schone energie kan leveren, dan zou die pas rond 2050 beschikbaar zijn. Ik word dan 107, dat ga ik niet halen. Bovendien komt het voor de klimaatdoelen van 2030 ook te laat. Vandaar dat ik betrekkelijk kritisch ben.

Chatbot

Over de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie ben ik even relativerend gestemd. Onlangs is de app ChatGPT  geïntroduceerd, die op basis van algoritmen een stukje tekst kan schrijven. Die algoritmen zijn gebaseerd op bestaande teksten – die vaak ideologisch en gematigd progressief getint zijn. Verder zou de chatbot menselijke gesprekken kunnen nabootsen, maar ook dat maakt dit  programma niet intelligenter dan een mens. Hoewel, ik ken ook tal van mensen waarmee geen verstandig gesprek te voeren valt. Desalniettemin durf ik te wedden dat de ChatGPT geen grootse roman kan schrijven. Dat neemt niet weg dat er al een hoop is gewonnen wanneer zo’n programma een betere scriptie schrijft dan de modale student. Voor scriptiebegeleiders is dat een zegen.

Al met al wil ik benadrukken dat we kritisch moeten blijven op nieuwsberichten waarin beweerd wordt dat de wereld op het punt staat drastisch te veranderen. Die hysterie en opwinding hoort een beetje bij deze tijd.’

Blijf op de hoogte van de actualiteiten en volg Maartens kritische gedachtegang via zijn eigen tijdschrift: Maarten!