Maarten buigt zich over opvallende gebeurtenissen die het nieuws domineren van begin januari 2023 . Zo bespreekt hij de patstelling in het Amerikaans Congres, analyseert hij de uitputtingsoorlog in Oekraïne en blikt hij vooruit op de Provinciale Statenverkiezingen.

Maarten: ‘Voor het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden is het nieuwe jaar moeizaam gestart. Hoewel het kiezen van de Huis-voorzitter een formaliteit is die doorgaans met één stemronde wordt bepaald, had de Republikein Kevin McCarthy vier dagen en vijftien stemrondes nodig om voldoende leden van zijn fractie voor zich te winnen.

McCarthy werd door de hard-rechtse flank van de Republikeinse Partij geblokkeerd. Die geradicaliseerde Republikeinen waren waarschijnlijk trots dat ze een spaak in zijn wiel konden steken. Maar ondertussen realiseren steeds meer Amerikanen zich dat ze het niet bij deze rechterflank van de politiek moeten zoeken.

De dwarsliggers die McCarthy probeerden tegen te houden, verlamden in feite het hele politieke stelsel. We hebben dit eerder gezien vanwege de onhandige limiet aan het overheidskrediet. Dat resulteerde in een volledige government shutdown, waarbij overheidsinstellingen grotendeels werden stilgelegd. Nu bevat de Republikeinse Partij ook normale mensen. Dat moet je natuurlijk niet overschatten. Het Huis van Afgevaardigden heeft er in Republikeinse handen nooit veel van terecht gebracht. Het is business as usual, en de gebruikelijke verlamming in Washington DC zal blijven voortbestaan met een Republikeinse meerderheid in het Huis.’

Charlatan in het Congres

‘Net als McCarthy had ook George Santos zich zijn eerste weken als Congreslid vast anders voorgesteld. Het is een bizar verhaal. De 34-jarige Republikein won in november een zetel voor een kiesdistrict in de staat New York. Maar hij blijkt nu zo’n beetje zijn hele cv te hebben verzonnen. De reden dat hij daarmee wegkwam, is dat er simpelweg niet genoeg onderzoek is gedaan naar zijn achtergrond. Had een junior-journalist een paar telefoontjes gepleegd, dan was al snel gebleken dat Santos een oplichter is. Deze kwestie is verre van uniek. Het aantal incompetente oplichters in het Amerikaanse Congres is verrassend hoog. Op je cv kun je immers van alles beweren, aandikken of mooier maken.

Wie ook altijd moeite heeft met het vertellen van de waarheid is natuurlijk Donald Trump. Hoeveel leugens hij sinds zijn inauguratie de wereld in heeft geslingerd, is niet meer bij te houden. Maar of hij daarvoor ooit zal worden veroordeeld, dat zal mij benieuwen. Er wordt ook gewag gemaakt van het feit dat zijn belastingaangiften nu eindelijk openbaar zijn. Ik verwacht ook daar niet veel van. The New York Times bericht al jaren over de financiën van Trump en over zijn opgeklopte imago van succesvol zakenman. Al zijn ondernemingen zijn mislukt. Alleen omdat hij een half miljard van zijn vader heeft geërfd is het voor hem lastig om echt arm te worden.

‘Het aantal incompetente oplichters in het Amerikaanse Congres is verrassend hoog’

Dat er meerdere strafrechtelijke onderzoeken naar Trump lopen zegt niet zo veel. Processen kunnen in Amerika vrijwel onbeperkt worden gerekt. Bovendien kan er door de Republikeinse meerderheid in het Huis een hoop worden gedwarsboomd. Vandaar dat de uitkomsten van het onderzoek naar de Capitoolbestorming nog snel zijn gepubliceerd voordat de Democraten hun meerderheid in het Huis verloren. Toch biedt dat onderzoek weinig hoop. Blijkbaar kun je in Amerika een staatsgreep plegen zonder dat dit echt gevolgen heeft. In elk normaal functionerende democratie zou je voorgoed worden uitgesloten van politieke activiteiten, maar niet in Amerika. Het is dramatisch. Toch is het helaas de bittere realiteit.’

De uitputtingsoorlog in Oekraïne

‘Ook in Europa is het nodige aan de hand. Daar gaat de oorlog in Oekraïne onverminderd door, afgezien van een kort staakt-het-vuren tijdens het orthodoxe kerstfeest. Omdat de Russen op het slagveld niets klaarspelen, richten zij zich grotendeels op het vernietigen van de Oekraïense infrastructuur. De Oekraïners proberen ondertussen met luchtafweersystemen Russische drones neer te halen. Dat is een kostbare onderneming. Het neerschieten van een drone kost immers meer dan het lanceren van een drone.

Joe Biden blijft Volodymyr Zelensky militair en financieel steunen, maar ik vrees dat het conflict daarmee niet wezenlijk verandert. Pas als Rusland en Oekraïne op militair vlak niets meer denken te kunnen winnen, is er mogelijk ruimte voor onderhandelingen. Hopen dat Poetin wordt afgezet of ongeneeslijk ziek wordt en er daardoor eindelijk een einde komt aan de oorlog, is sprookjespolitiek.’

Verkiezingen in Nederland

‘Tot slot aandacht voor de ontwikkelingen in eigen land. Ook daar is niet alles koek en ei. Volgens de Nationale Ombudsman, Reinier van Zutphen, heeft een groot deel van de Nederlandse bevolking het vertrouwen in de overheid verloren. Dat is geen opzienbarende uitkomst. Met de stikstofcrisis en de aardbevingen in Groningen heeft iedereen kunnen aanschouwen hoe slecht en traag de Nederlandse instituties functioneren. Het jaar 2022 heeft Nederland in allerlei opzichten wakker geschud. We hebben ons lelijk vergist in Poetin, het Nederlandse energiebeleid moet op de schop en er moet flink worden geïnvesteerd in alternatieve energiebronnen.

Maar welke koers de Nederlandse politiek werkelijk inslaat, dat zal blijken na de verkiezingen voor de Provinciale Staten. Ik vrees dat Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging dit keer opstaat als de zoveelste populistische verlosser. Vervolgens zal er weinig uitvoerbaar overheidsbeleid door de Eerste Kamer komen, waarmee de traagheid van onze Nederlandse instituties opnieuw wordt bevestigd.’

Blijf op de hoogte van de actualiteiten en volg Maartens kritische gedachtegang via zijn eigen tijdschrift: Maarten!