Ik sta bij de slager en vraag om een ons ham. Antwoord van het meisje: ’helemaal goed’. Hoezo? Ben ik examen aan het doen? Zit ik weer op school en zegt de juf over een som: ‘helemaal goed’? Maak ik een demente indruk en probeert ze me te bemoedigen? Wat is dit? Ik vraag of het ook half goed kan zijn. Ze kijkt me aan of ik een wezen ben van een andere planeet. Dat ben ik ook inmiddels denk ik. Mijn wereld is inmiddels zo anders dan die van de jongeren. We spreken zelfs een andere taal. Ook de zinsmelodie is volstrekt anders waardoor ze mij niet meer verstaan en ik hen ook niet. Dit nog even los van hun gruwelijke taalgebruik. Het hangt van ellende aan elkaar: prettige dag verder, fijn weekend, alles goed?

Ook schrijven is een vaardigheid die ze niet meer beheersen. Een simpel tekstje maken is echt te veel gevraagd. Alles hangt van emoji’s aan elkaar. Appen gaat per zin, alsof ze niet meer kunnen overzien dan één zin. Soms krijg je wel 10 pings voor een klein tekstje, dat meestal toch over niets gaat.

Ik vervolg mijn pad en ga naar de supermarkt. Daar is zoals gebruikelijk een product niet, dus ik vraag aan een jongen die vakken aan het vullen is of ze het niet op voorraad hebben. Antwoord: ‘helemaal goed, ik ga het even aan een collegaatje vragen’. Ik vraag hem wat er zo goed is aan mijn vraag. Nou dat is echt te moeilijk, daar begrijpt hij helemaal niets van. Ik besluit om maar niets uit te gaan leggen. Wat heeft het voor zin? Niets! Fijne dag verder.

Eenmaal thuis bel ik de huisartsenpraktijk om een afspraak te maken met de huisarts. U raadt het al: ’helemaal goed’. Hoezo? Ik maak een afspraak. ‘Er is ergens nog een gaatje’. Plotseling denk ik aan de mensen die hier moeten inburgeren en Nederlands moeten leren. Probeer die zin dan maar eens te begrijpen. Een gaatje hoezo? Meer dan de helft van de Nederlanders zou zakken voor dat inburgeringsexamen. Helemaal goed, fijne dag verder…

Er is in Nederland een generatie aan het opgroeien die niets meer kan en niets meer weet en alleen nog “gewenst” gedrag kan produceren. En dat heeft niets te maken met dom, maar alles met een onderwijssysteem dat te bedroevend is voor woorden. Kijk even op een schoolplein rond en je schrikt. Daar is het oorlog. Er wordt geschopt, geslagen, geschreeuwd, met dingen gegooid. Concluderend: daar wordt agressief gedrag vertoond.

Maar het allerergste vind ik wel dat de vermogens die kinderen hebben om veel en snel te leren niet gebruikt worden. Je kan een kind in record tempo drie talen leren. Vrienden van ons gingen tijdelijk in China wonen. Hun kinderen spraken binnen een jaar vloeiend Chinees!

Maar ik vrees dat er niets nieuws onder de zon is. Mijn grootouders vonden dat wij niets leerden en alles maar half wisten. Het woord ‘leuk’ werd genadeloos afgestraft. Je moet zeggen: ‘aardig’. Ook het woord ‘opa’ werd niet op prijs gesteld, het is ‘grootvader’.

Mijn grootvader zei nog eens toen we vroegen waarom hij niet naar de tv keek: ‘kind, ik begrijp deze wereld niet meer’. En niet omdat hij dement was, hij was zo helder als glas. Maar nu begrijp ik wat hij bedoelde. Je past gewoon steeds minder goed in de tijd. Niet dat ik dat erg vind.

Het meest gruwelijk vind ik de bejaarden die de jongerentaal gedeeltelijk overnemen. Die bijv. het woord ‘gaaf’ in de mond nemen en ook overgaan op ‘fijne dag verder’ en emoji’s gaan gebruiken.

Dus ik eindig maar met: helemaal goed, fijne dag verder.