President Biden heeft besloten een eind te maken aan de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Afghanistan. De laatste Amerikaanse soldaten zullen begin september vertrekken. Hun interventie begon op 7 oktober 2001 en heeft bijna twintig jaar geduurd. Het is daarmee de langste oorlog die de Verenigde Staten ooit hebben gevoerd.

Voorwoord uit Maarten! 2021 – 2. Bestel het nummer hier 

Er zijn bijna 2300 Amerikanen gesneuveld; het aantal dode Afghanen moet ergens tussen de 500.000 en 1,5 miljoen liggen. Miljoenen zijn er naar Pakistan gevlucht. De kosten worden geschat op 1000 miljard dollar. Vriend en vijand zijn het er wel over eens dat de interventie moet worden beschouwd als een kapitale mislukking. Dat de strijd tegen de taliban niet te winnen viel, was volgens deskundigen al jaren duidelijk. Waarom heeft deze uitzichtloze onderneming dan toch zo lang geduurd? Aanvankelijk zag het er helemaal niet zo beroerd uit. De oorspronkelijke Amerikaanse doelstelling was tweeledig: Osama bin Laden diende te worden gepakt en het taliban-regime dat Al Qaida gastvrijheid had geboden moest worden verdreven. Afghanistan mocht nooit meer een schuilplaats voor terroristen worden.

Hoewel Bin Laden in eerste instantie wist te ontsnappen, leden de taliban al spoedig een nederlaag, zodat het de Amerikanen niet al te moeilijk leek een democratisch Afghanistan te creëren. Van het nieuwe, naar Amerikaanse inzichten geconstrueerde ‘democratische’ Afghanistan werden de taliban buitengesloten. Dezelfde fout zouden de Amerikanen een paar jaar later maken in Irak. Deskundigen waarschuwden dat de verslagen taliban terug zouden komen, en dat gebeurde ook. In de volgende jaren bleken zij onveranderlijk effectievere vechters dan het door de Amerikanen getrainde en uitgeruste Afghaanse leger.

De Amerikanen hadden er verstandig aan gedaan hun democratiseringsavontuur te beëindigen na de executie van Osama bin Laden in mei 2011 in Abbottabad. Waarom hebben ze nog een decennium doorgemodderd, feitelijk tegen beter weten in? Omdat het veel moeilijker is dergelijke interventies te beëindigen dan te beginnen. Maak je er een eind aan, dan bestaat altijd de kans dat in een land als Afghanistan het terrorisme toch weer de kop opsteekt. Bovendien laat je iedereen in de steek die zich ondanks alles heeft gecommitteerd aan de democratisering. En dan zijn er nog de meisjes die van de taliban niet meer naar school mogen, en de jongens die niet meer mogen vliegeren.

Zo lijkt het bij interventies maar al te vaak dat de kosten van beëindiging op het eerste gezicht hoger zijn dan die van doormodderen. Maar op de lange termijn is doormodderen altijd kostbaarder. Biden valt te prijzen dat hij aan dit heilloze avontuur een einde durft te maken. Vriend en vijand zijn het erover eens dat de interventie moet worden beschouwd als een kapitale mislukking.