De grootste historische blunders van de twintigste eeuw
Door Maarten van Rossem
Het menselijk vermogen tot domheid is onuitputtelijk. Maarten zet de grootste blunders sinds 1900 in willekeurige volgorde op een rij.
Lees Maarten! Bestel losse nummers hier
Hitlers invasie van de Sovjet-Unie, 1941
‘Deze invasie heeft via via geleid tot de totale vernietiging van het Derde Rijk, een vorm van nationale suïcide. Als Hitler vanaf 1941 rustig was blijven zitten waar hij zat, dan had hij niet hoeven verdwijnen. Als hij gewoon in het Adelaarsnest in Berchtesgaden taartjes was blijven eten, was Maarten! nu misschien een prominent Duits blad geweest. Dan hadden we wel een grotere oplage gehad, dat scheelt.’
De politionele acties, 1945-1949
‘Op enkele uitzonderingen na begrepen Nederlandse politici en hoge ambtenaren niet wat een hopeloze en nutteloze strijd dit eigenlijk was. Dat komt misschien doordat Nederland net vier jaren van Duitse bezetting had meegemaakt en doordat ze geen idee hadden hoe de wereld in die periode was veranderd. Ze vochten voor een verloren zaak. Dat hadden ze wel iets eerder in de gaten mogen hebben.’
De grote sprong voorwaarts, 1958-1961
‘Al die halfgare exercities in China, waaronder de Grote Sprong Voorwaarts en de Culturele Revolutie, hebben tientallen miljoenen mensen het leven gekost. Dit waren allemaal ideeën van Mao Zedong. Hij heeft alle zeilen bijgezet om alles zo belazerd mogelijk te laten verlopen. Een vreselijke man moet het zijn geweest.’
De Suez-crisis, 1956
‘De Frans-Engelse militaire inzet om het Suezkanaal op Egypte terug te veroveren, is een klassiek voorbeeld van de kolonialen die absoluut niet begrepen welke richting de wereldgeschiedenis op ging. De Amerikanen waren zowel tegen de politionele acties als de westerse interventie in de Suezcrisis. Amerika is verstandig als het domme acties van anderen betreft, maar niet zo verstandig als het om hun eigen domme acties gaat.’
De introductie van de Ford Edsel, 1958
‘In de late jaren vijftig had Ford zich in het hoofd gehaald een soort deftige auto te maken, waarvoor het nieuwe merk Edsel in het leven werd geroepen. Edsel verwijst naar de naam van de oudste zoon van Henry Ford, die jong was overleden. Voor de Ford Edsel werd de tot op dat moment grootste reclamecampagne ooit gevoerd, maar die leidde tot helemaal niets. Die dingen waren aan de straatstenen niet kwijt te raken.’
De Amerikaanse interventie in Vietnam, 1960-1975
‘Over deze oorlog is nooit goed nagedacht, en die heeft dan ook niets opgeleverd. De adviezen van Amerikanen die lang in Vietnam hadden gewerkt en gewoond en tegen een interventie adviseerden, werden vriendelijk aangehoord en vervolgens ook vriendelijk in de wind geslagen.’
De kernramp van Tsjernobyl, 1986
‘Ik geloof dat ze in Tsjernobyl een slordig uitgevoerd experiment wilden doen, maar dat is totaal uit de hand gelopen. De Russen kunnen zo weinig dat je het land eigenlijk als permanente ramp moet beschouwen.’
Het Apollo-project, 1961-1972
‘Het Apollo-project is een mythe geworden: de eerste maanlanding vinden we allemaal geweldig. Maar als je kijkt wat het project daadwerkelijk heeft opgeleverd, is dat eigenlijk nul komma nul. Ze hebben een paar dozen met maanstenen gevonden, waarvan een aantal nog steeds niet is onderzocht. De Amerikanen hadden het geld voor het Apollo-project beter kunnen investeren in onbemande exploratie van het planetenstelsel, zoals daarna ook is gebeurd.’
De miljardensteun voor Rijn-Schelde-Verolme, 1971-1983
‘De jarenlange miljardensteun van de overheid aan scheepsbouwbedrijf Rijn-Schelde-Verolme is een totale blunder. De overheid moet zich volledig onthouden van steun aan bedrijven waarvan iedereen die goed bij zijn hoofd is weet dat ze toch op de fles zullen gaan. Elke keer weer tuinen de overheden erin.’
De weigering van het eerste Harry Potter-boek door twaalf uitgevers, 1997
‘Twaalf uitgevers hebben geweigerd het eerste Harry Potter-boek uit te geven. Die zullen nog elke dag denken: mijn god, als ik dat boek had uitgegeven… Door een klein Londens uitgeverijtje werd het boek wel geaccepteerd. De eerste oplage stelde dan ook niets voor.’
De Russische invasie van Afghanistan, 1979-1989
‘Er zijn iets minder doden gevallen en het heeft iets minder lang geduurd, maar dit was even dom als de Amerikaanse interventie in Vietnam.’
Het zinken van de Titanic, 1912
‘Er waren reddingsboten voor ongeveer de helft van de passagiers, omdat het schip volgens de rederij niet kon zinken. Het is nogal lullig als het dan toch gebeurt, en nog verdomd snel ook.’
De Amerikaanse interventie in Somalië, 1992-1993
‘Dit is een van de grappigste interventies ooit. Iedereen wist dat de actie zou komen, die was namelijk aangekondigd. De pers stond al te wachten op het strand, met enorme lampen en geluidsapparatuur. Toen tijgerden de mariniers over het strand naar de lui van de televisie. Dat was sterke kost.’
De Eerste Wereldoorlog, 1914-1918
‘De allergrootste blunder van de twintigste eeuw, die Europa in allerlei opzichten blijvend beschadigd heeft. Zonder de Eerste Wereldoorlog geen Tweede Wereldoorlog. Zonder Tweede Wereldoorlog geen Koude Oorlog enzovoort. De aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog stelde niets voor. Het is vooral absurd dat ze vier jaar zijn doorgegaan met die nutteloze slachting.’
Het menselijk vermogen tot domheid is onuitputtelijk. Maarten zet de grootste blunders sinds 1900 in willekeurige volgorde op een rij.
Lees Maarten! Bestel losse nummers hier
Welkom bij Maarten!
Maak eenmalig een gratis account aan en krijg toegang tot al onze artikelen. Lees gratis op onze site en ontvang elke twee weken nieuws, diepgravende artikelen, interviews, evenementen en acties van Maarten! in uw mailbox.
InloggenRegistreren