Al jaren verblijven we in hetzelfde hotel in Rome, vlakbij de Porta Maggiore. Natuurlijk wisten we dat het vreemde gebouw aan de achterkant niets met de poort te maken heeft, maar een grafmonument uit 30 voor Christus is, van de Romeinse bakker Eurysaces en zijn vrouw Antistia. Maar wat een verrassing was het toen Coen me in november een foto liet zien die hij net gemaakt had van een detail op dat monument. Als een strip wordt het hele proces van brood bakken weergegeven:

Je ziet Eurysaces met zijn slaven aan het werk. Een inscriptie vermeld zijn afkomst; hij was zelf een vrijgemaakte slaaf. Als ze genoeg geld gespaard hadden, konden ze zichzelf vrijkopen en een eigen bedrijfje beginnen. Slaven waren bij de Romeinen een hele gewone zaak. Je hoefde niet eens rijk te zijn om slaven te hebben. Door de expansiedrift van de machthebbers werden er veel krijgsgevangenen gemaakt en die werden op markten als slaaf verkocht.

Ook bij de Romeinen is brood heel belangrijk en meer dan alleen voedsel. Ze hadden het niet voor niets over brood en spelen. Op die manier hou je het volk koest.

Nu een flinke stap in de tijd naar een zeventiende-eeuws schilderij waarop een bakker te zien is die op zijn hoorn blaast. Wij leerden vroeger een liedje, dat als volgt ging:

De bakker van de hoek,
Die heeft vannacht geblazen,
De vellen van zijn broek
Die hangen voor de glazen
Als een boekweiten koek.

Als kind leer je zo’n versje uit je hoofd en je vraagt je absoluut niet af wat dat ‘geblazen’ is, evenals de ‘vellen’ of ‘boekweiten’ koek. Op bijna alle zeventiende-eeuwse schilderijen met een bakker wordt hij blazend op zijn hoorn afgebeeld.  Maar waarom blies die bakker op een hoorn?