Na maandenlang onderhandelen, geruzie op X en gelekte plannen, lijkt het rechtse kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB nu echt in zicht. Maarten blijft sceptisch. Volgens hem kan het nog weken duren voordat alle ministers zijn gerekruteerd. ‘Pas als het nieuwe kabinet op het bordes staat, ben ik bereid om te zeggen: dit is een zwarte dag in de Nederlandse parlementaire geschiedenis.’

Gepubliceerd op 15 mei 2024

Maarten: ‘Of het nou een programkabinet, zakenkabinet of extraparlementair kabinet genoemd wordt, in feite maakt het niet uit welk lullig etiketje ze erop plakken. Het is geen pleister op de wond, want de samenwerking met de PVV had nooit moeten plaatsvinden. Dat de formerende partijen dat vanaf het allereerste begin niet hebben begrepen, geeft aan dat zij op ethisch en politiek vlak hebben gefaald. Via GroenLinks-PvdA was er een alternatief over links, en daar was in de Kamer zelfs voldoende steun voor. Toch is er bewust niet voor gekozen, met als gevolg dat we nu met dit kabinet in Europa een pleefiguur slaan. Het is een beschamende vertoning, temeer omdat de PVV zich meermaals schuldig heeft gemaakt aan dubieuze contacten met Moskou. Dat zal ook een aanzienlijke rol gaan spelen in hoe er in de toekomst tegen Nederland wordt aangekeken.’

Scheuring in de VVD

‘Je zou nu maar als deskundig en fatsoenlijk mens door Pieter Omtzigt zijn aangesteld om deel uit te maken van zijn nieuwe idealistische beweging op weg naar een beter landsbestuur, en dan terechtkomen in een kabinet met Geert Wilders. Dat zal NSC en VVD nog duur komen te staan. Misschien is dat een beetje wishful thinking, maar ik verwacht dat de VVD komende jaren meer stemmen zal verliezen en dat er binnen de partij een scheuring optreedt tussen enerzijds de bejaardenclub met oud-liberalen in de provincie die even conservatief zijn als de PVV, en anderzijds de serieuze liberalen die nooit met Wilders wilden samenwerken.

‘Als geen ander weet Wilders altijd de schuld bij anderen te leggen’

‘Hoelang dit kabinet standhoudt, blijft de grote vraag. Ik zou zeer verwonderd zijn als ze de vier jaar volmaken. Zodra de peilingen in de richting wijzen dat het klaar is met de geweldige groei van de PVV en de zaken er evenwichtiger uitzien, zal NSC of VVD misschien de samenwerking beëindigen. En als het dan klapt, dan zal Wilders zonder meer de kans aangrijpen om hen als zondebokken te bestempelen. Als geen ander weet Wilders altijd de schuld bij anderen te leggen. Hij is een bekwaam parlementariër die altijd alle kansen heeft gegrepen om op het kabinet te schieten en zelf de held te spelen. Hij hoefde nooit duidelijk te maken dat ook hij nu verantwoordelijk is voor de problemen waarmee Nederland momenteel te maken heeft. Dat toneelstuk hebben we al gezien tussen 2010 en 2012 en dat toneelstuk krijgen we nu weer.

‘Mocht de kabinetsformatie nog in dit stadium instorten, dan hoopt het merendeel van de Nederlandse kiezers op nieuwe verkiezingen. Wilders staat daar momenteel op spectaculaire winst. Zo blijkt maar weer dat een derde van de bevolking van een land dat volgens het CBS tevreden en gelukkig is, bereid is te stemmen op een partij van haat, discriminatie en uitsluiting. Het is droevig, maar zo is het. Veel Nederlanders realiseren zich niet welke paranoïde onzin Wilders de afgelopen twintig jaar heeft verkondigd.’

Radicaal toneelstukje

‘De afgelopen weken vonden er op universiteitscampussen over de hele wereld studentenprotesten plaats tegen de oorlog in Gaza. In Amsterdam werd begin deze week opnieuw een gebouw bezet en aan de Universiteit Utrecht begon een Pro-Palestijns protest. De woede vanwege het oorlogsgeweld in Gaza begrijp ik wel, dat heeft een uitlaatklep nodig. Maar wat mij verwonderde was de idiote vernielzucht die ermee gepaard ging. Waar is dat goed voor? Als ik nog bij de Universiteit in Utrecht had gewerkt, zou ik uitleggen dat ik voor demonstreren ben, maar niet voor de boel kort en klein slaan.

‘Het zou mij niets verbazen als er een infiltratie heeft plaatsgevonden van beroepsrelschoppers. Ik zag namelijk een televisie-interview met een gemaskerde man die bij het protest betrokken was. Hij was duidelijk een stuk ouder dan de twee studentes die ernaast stonden. Aan die meisjes zag je meteen dat het studenten waren. Die zien er allemaal uit als kinderen die net van het loopfietsje af zijn. Toen dacht ik al: als die gemaskerde demonstrant een student is, dan ben ik een theekopje.

‘Als die gemaskerde demonstrant van het tv-interview een student is, dan ben ik een theekopje’

‘Ik vind dat de universitaire autoriteiten gefaald hebben in hun reactie op de protesten. Het bestuur van de UvA zou er goed aan doen af te treden. Hun beslissing om er meteen 300 politieagenten op af te sturen is buitenproportioneel. Dat had naar mijn idee ook op een andere manier gekund. Al met al was het een treurige vertoning.

‘Ik kom natuurlijk uit een studentengeneratie die voortdurend bezig was om tegen van alles en nog wat te demonstreren. Elke generatie studenten heeft recht op zijn eigen radicale toneelstukje. Maar als je protestacties al enige effectiviteit hebben, geef je die weg met infantiel wangedrag. Ik heb zelf nooit gedemonstreerd, want ik vond het een zinloze exercitie. Het is straattheater en morele zelfbevrediging, die niet echt verandering teweegbrengt.

‘Dat zien we ook in Amerika. Ondanks alle protesten gaan de Amerikanen door met de wapenleveringen aan Israël. Wellicht laten ze alleen een paar grote bommen thuis als symbolische geste. In feite zit president Biden in de knoop. Hij verliest nu deels populariteit bij de linkervleugel van de Democratische Partij, maar als hij zich morgen volledig tegen Israël keert, dan is hij een enorme hoeveelheid sympathie kwijt aan de rechterkant. Ook hij doet het nooit goed.’

Volg Maartens kritische gedachtengang ook via zijn tijdschrift Maarten!. Bestel losse nummers hier of word abonnee