De vondst van vertrouwelijke overheidsdocumenten in een voormalig kantoor van Joe Biden zorgt voor een golf van verontwaardiging en kritiek – met name onder Republikeinse politici. Volgens Maarten behoeft de ontstane ophef de nodige relativering. ‘Het is flutnieuws eerste klas. Je moet dit zien als politiek spel.’

Maarten: ‘Ik ben niet erg onder de indruk van het nieuws dat boven water is gekomen dat Biden papierwerk heeft laten liggen in een afgesloten archiefkast van zijn voormalig kantoor. Bij het opruimen van zijn oude werkplek in het Penn Biden Center in Washington vonden advocaten overheidsdocumenten met vertrouwelijke informatie uit de tijd dat hij opereerde als vicepresident van Barack Obama. Daar wordt door de Republikeinen nu mooi de sier mee gemaakt.

In mijn optiek is het echt flutnieuws eerste klas, omdat het alleen aan de orde wordt gesteld om Trump een genoegen te doen. Je moet dit zien als politiek spel. De Republikeinen vergelijken deze kwestie met de FBI-inval in Trumps landgoed in Mar-a-Lago in Florida. Maar er zijn fundamentele verschillen, met name in het aantal stukken en de inhoud ervan. Bij Biden gaat het om tien vertrouwelijke documenten waarvan de inhoud niet bekend is. Trump verdonkeremaande zo’n driehonderd documenten met gevoelige inhoud over nucleaire wapens, die bovendien niet waren overgedragen aan het nationaal archief van de Verenigde Staten. Al maandenlang weigert Trump zijn medewerking te verlenen, terwijl Biden zijn advocaten juist prijst voor het feit dat zij direct naar de autoriteiten zijn gestapt. Ook benadrukt hij dat het Witte Huis volledig zal meewerken aan het onderzoek dat het ministerie van Justitie is gestart.

Welke gevolgen dit nu gaat hebben voor Biden, is moeilijk te voorspellen. Ik acht de kans klein dat er een impeachmentprocedure volgt. Dat is een vrij nutteloze exercitie zolang de Senaat in Democratische handen is. Maar ik sluit niets uit. De Republikeinen hebben immers ook allerlei plannen om Hunter Biden – de zoon van de huidige Amerikaanse president – aan te pakken. Ik betwijfel dat hij hier iets mee te maken heeft. De Republikeinen zullen nu eenmaal elke gelegenheid aangrijpen om de zittende regering verdacht te maken en de media-aandacht af te leiden van hun eigen puinhopen en schandalen. Het sluit allemaal aan bij de treurigheid van het Amerikaanse politieke bestel.’

Migratiecrisis

‘Momenteel is Biden in Mexico voor een bezoek aan López Obrador; geen al te fris figuur. Maar om de migratiecrisis het hoofd te bieden moet Biden met deze potentiële Mexicaanse dictator om tafel. Het is voor het eerst in tien jaar dat een Amerikaanse president het buurland bezoekt. Barack Obama deed dit voor het laatst in 2013. Bij het overleg is ook de Canadese premier Justin Trudeau aanwezig. De algemene verwachting is dat de drie heren een coherent beleid uit willen zetten over migratie, criminaliteitsbestrijding en handel.

Onlangs voerde Biden al nieuwe immigratiewetten in om migranten te ontmoedigen naar de Verenigde Staten te reizen. Ik neem aan dat hij met dit bezoek opnieuw een signaal wil afgeven dat de huidige problemen niet langer kunnen voortsukkelen. Mexico is een enorm problematisch land. De omvangrijke aanvoer van economische immigranten richting de Verenigde Staten is al decennialang een maatschappelijk probleem. Nu deze mensen niet langer welkom zijn, zal daarvoor beleid moeten worden gemaakt. Biden hoopt een systeem te kunnen invoeren waarbij immigranten de asielprocedure al in eigen land kunnen starten. Zo moeten noodtoestanden aan de Amerikaans-Mexicaanse grens worden voorkomen. De aanpak van Trump leverde immers niets op, behalve wantoestanden waarbij kinderen van hun ouders werden gescheiden. Het is een ongelofelijk treurige zaak. Nu hebben wij in Nederland weinig reden tot commentaar: ook hier maken we een potje van de vluchtelingenopvang.’

God’s greatest country

‘Verder zien we dat de Verenigde Staten een protectionistische koers inslaat. Zo is er voor de tussentijdse verkiezingen in november 2022 een enorme portie wetgeving aangenomen met vrij ingrijpende protectionistische maatregelen. De federale overheid wil met name productieprocessen terugbrengen naar eigen land. Zodoende hoopt het zich los te maken van productieketens die nu nog worden gedomineerd door China. Dat zal niet zo simpel zijn. China zal zeker op economisch terrein een belangrijke concurrent blijven.

Ook binnen de Europese Unie zijn hier zorgen over. Hoe moet er worden gereageerd op het protectionistische Amerikaanse beleid dat Europa op achterstand kan zetten? Het kan in de toekomst een vervelend praktisch probleem worden. We moeten ons realiseren dat Amerika altijd al veel protectionistischer is geweest dan dat het lijkt. Het is niets nieuws. Ook Obama heeft protectionistische maatregelen genomen, maar achteraf bleken die van vrij weinig betekenis.

Kortom, protectionisme is voortdurend aan de orde. Het is maar de vraag in welke mate het wordt toegepast en hoe structureel de maatregelen zijn. Vaak is protectionisme meer een symbolisch gebaar, dan dat het daadwerkelijk het beoogde economisch voordeel brengt. Daarbij moeten we niet vergeten dat Amerika altijd wordt geschetst als een rules-based world, maar ondertussen nooit de regels volgt. De wereld mag niets, maar God’s greatest country mag alles.’

Blijf op de hoogte van de actualiteiten en volg Maartens kritische gedachtegang via zijn eigen tijdschrift: Maarten!