Onderstaande zei Maarten van Rossem voor de invasie van afgelopen nacht. De redactie van Maarten! komt later met een update.

In zijn historische speech van maandagavond haalde Vladimir Poetin hard uit naar het Westen. Tegelijkertijd maakte de Russische president haarfijn duidelijk dat hij Oekraïne beschouwt als onderdeel van de Russische geschiedenis en cultuur. Bijna een uur lang sprak Poetin zijn land toe, om uiteindelijk de Volksrepublieken Donetsk en Loegansk in het oosten van Oekraïne te erkennen en er Russische ‘vredestroepen’ naartoe te sturen. Wat wil hij bereiken? En wat zijn Ruslands volgende stappen? We vroegen Maarten om zijn commentaar.

Maarten: ‘Al in de nacht reden volgens ooggetuigen militaire voertuigen vanuit Rusland de zelfstandige volksrepubliekjes Donetsk en Loegansk binnen. Ik vond die enorme opwinding over het bezetten van iets wat al bezet was een beetje overtrokken. Op zichzelf heeft dat niet zo veel betekenis. Door de verovering van de Krim in 2014 waren die republiekjes natuurlijk al in Russische handen. Het is dus niet veel meer dan dat officieel verklaren dat wat bezet is, daadwerkelijk bezet is.

De tweede fase is dat Poetin in zijn televisietoespraak ook verklaarde dat het niet enkel om het huidige grondgebied van die schertsrepubliekjes gaat, maar om het totale grondgebied van die twee provincies. Daarmee wordt het probleem aanzienlijk groter. Stel: er zouden grootschalige gevechten uitbreken, dan is de situatie – anders dan ik had verwacht –  serieus uit de hand gelopen. Het zou nog erger zijn als het Russische leger ook gaat opereren buiten het grondgebied van deze twee provincies. Dan is er daadwerkelijk sprake van een full scale militaire operatie tegen Oekraïne. Daarvan is tot zover nog geen sprake, en dat is door Poetin ook nog niet als dusdanig aangekondigd. Ik zou daar zelf enorm verbaasd over zijn. Ik zie überhaupt niet wat de voordelen daarvan zijn voor Rusland. Het is een merkwaardige operatie waar Poetin mee bezig is, die nog niet echt de belangen van zijn natie lijkt te behartigen.

‘Poetins operatie behartigt niet de belangen van zijn natie’

Het begon natuurlijk allemaal met typische Russische intimidatiepolitiek. Daarmee hoopte Poetin de invloed van de NAVO terug te dringen. Het wonderlijke is dat hij precies het omgekeerde bereikte van wat hij voor ogen had. De NAVO, die volgens velen hersendood leek, is uit de dood herrezen en plotseling gerevitaliseerd. Daarbij moeten we niet vergeten dat Poetin zich ongekend impopulair heeft gemaakt onder de Oekraïense bevolking. In feite zijn de resultaten van Poetins optreden dus precies het tegengestelde van zijn wensen.

Ondertussen weten we wel dat het Westen – de NAVO – Oekraïne niet gaat verdedigen. Het betreft een gebied waar strategische invloed niet duidelijk is. Klaarblijkelijk is Poetin bereid om veel op het spel te zetten om zijn macht te vergroten. Daar gaat het uiteindelijk allemaal om. Dat hem dat ook op de lange termijn zal lukken, denk ik niet.

Het is voor het Westen heel lastig om hier nog iets tegen te doen. Je kunt eindeloos onderhandelen, je kunt sanctiepolitiek voeren, je kunt ophouden Russisch gas te gebruiken, maar dat leidt op korte termijn niet tot het verhinderen van een akelige invasie van Oekraïne. We zullen simpelweg moeten afwachten hoe de situatie zich ontwikkelt en moeten aftasten wat Poetins plannen zijn. Als hij dat zelf al weet.’

Lees ook hier het interview met journalist en historicus Hubert Smeets in Historisch Nieuwsblad over het huidige conflict tussen Rusland en Oekraïne.

Foto: ANP. Auto’s rijden rond met de Russische vlag in Donetsk, nadat de republiek door Poetin is erkend.

Meer lezen van Maarten!? Bestel een los nummer of word abonnee